Philippe Grisar

Ik kijk er naar uit!

De portfolio-dagen van WARP is een ‘light’ versie van het kunstenaarsdorp. “Elke dag zijn er vijf gesprekken tussen de kunstenaars en de professionelen op de basis van de portfolio van de artiest. Het belangrijkste doel van die gesprekken is het verkrijgen van (positieve) feedback op de inhoud van de kunst en het gewroet en werken van de kunstenaar.”

Ook dit jaar ben ik van de partij als ‘commentator’ ofwel de psychoanalyticus van dienst…

.http://warp-art.be/kunstenaarsdorp-2014/

I’m looking
forward to it!

The
Portfolio days of WARP is a ‘light’ version of the Artist Village.

“Every day
there are 5 private conversations between artists and professionals on the
basis of the artist’s portfolio. The main goal is to get (positive) feedback on
the content of the artworks and artistic practice.”

Antidepressiva
vs. Placebo & ook psychotherapie (langer dan 7 tot 24 sessies)

CONCLUSION :
The available empirical evidence indicates that paroxetine provides only a
modest advantage over placebo in treatment of anxiety and depression. Treatment implications are discussed.

BESLUIT: Het verkrijgbare empirische bewijsmateriaal toont aan dat paroxetine (Seroxat®,
veel gebruikt antidepressivum) slechts een bescheiden voordeel biedt t.a.v een
placebo bij de behandeling van angst en depressie. De implicaties voor
behandeling staan onder discussie.

Zo besluit
een heel recent wetenschappelijk artikel dat de vergelijking maakte van de
werkzaamheid van een antidepressivum en een placebo. Deze bevindingen bevestigen andere kritische
studies(d.i. onafhankelijk van de farma-industrie).

In dat artikel dat op 27 Augustus 2014 werd gepubliceerd in
PLOS/one is het hoofdstuk ‘discussie’ zeker het lezen waard.

In die ‘discussie’
deden ze zelfs de moeite om deze behandelingen te vergelijken met “bona fide”
psychotherapie. Niet alleen verkoos 75% van de deelnemers psychotherapie boven
een behandeling met (enkel) medicatie. Psychotherapie (die genoeg tijd neemt)
blijkt een significant positief effect te hebben, ook op langere termijn en
wordt zelfs profylactisch (voorkomt in dit geval herval).

Omwille van
de matige meerwaarde van t.a.v. de vermindering van de symptomen van depressie
en angst en de bijwerkingen dat een antidepressivum mee brengt, stelt men de
behandeling met (louter) antidepressiva ter discussie. In elk geval lijkt het
geduldige werk in een lange termijn psychotherapie niet alleen werkzamer maar
voorkomt deze herval.

Het artikel
kan u lezen op de website van PLOS/one:

http://www.plosone.org/article/info%3Adoi%2F10.1371%2Fjournal.pone.0106337#s4

The
Efficacy of Paroxetine and Placebo in Treating Anxiety and Depression: A
Meta-Analysis of Change on the Hamilton Rating Scales

Michael A. Sugarmanl, Amy
M. Loree, Boris B. Baltes, Emily R. Grekin, Irving Kirsch

Published: August 27, 2014 DOI:
10.1371/journal.pone.0106337

It is one
thing to review. It is another to be reviewed.

In march 2014 The Goeyvaerts Trio released on Challenge records a cd with music
from Arvo Pärt (Stabat Mater) and Ivan Moody (Simeron).

CD |
Challenge Classics | 0608917261622 | CC 72616 | 03-14

The
production is wonderful and the record gets nothing but outstanding reviews.

My contribution with the Goeyvaerts Trio, however modest writing liner notes
is, makes me pride to have been part of this production. It was the cellist
Pieter Stas’ idea to supplement it with a horough, interesting and non-musicologist
text on the music (especially Pärts tintinnabuli)
and the ideas they convey. We have been talking for hours about music, words,
religion and philosophy. So inspired by him (and a bit the other way round as
well) and my own background and research I set to work. The text is not
intended as a work of philosophy or a paper, but tries to take one along with
the ideas of our conversations. At the same time I tried to open up the religious
texts for anyone, believer or sceptic. The mystic and esoteric where this kind
of music may be associated with, has been left behind.

The text
may be found in English, German and French in the booklet of the cd. The Dutch
version can be found and read on the trio’s website. www.stringtrio.net

This august
a new review was published in the Dutch Magazine LUISTER. Other reviews can be
found via my website: philippegrisar.be/music-matters/index.html

Here is an
English translation of the review:

Translation of ‘Luister’ review (Magazine Luister july/August 2014)

a Luister ’10’ (triple A)

Performance:
*****/ Registration*****

Spiritual,
ethereal– these are the words that don’t do justice anymore to these abyssal
flageolet tones and sublime purity. When on has heard Arvo Pärt before, one knows
to expect an extensive stillness and spiritualization. Even so, the extreme precision and purity of
this recording (‘virtuosity’ is too braying a word) are a revelation. These are
at the same time the means wherewith the strings and vocalist give voice to the
Stabat Mater, wherein the thirteenth century poet-monk turns to the Mother of
God; she is pre-eminently the one who is acquainted with loss and grief. Yet
these gossamer crystal-clear tones rise beyond words and create space for every
individual emotion. To play the Stabat Mater, the Goeyvaerts Trio use the older
and uncompromising pure intonation although the equal tempered intonation (we
all know as those of the piano) is more common for practical reasons.

Ivan Moody
wrote ‘Simeron’ (Greek for Today) in 2012 specially for three vocalists and string
trio – the Goeyvaerts Trio to be precise. Moody’s profound association with
Eastern-Orthodox church music is evident. Transparent ‘ton-sur-ton’ chords provide
a mystic atmosphere; crystal clear intoned intervals (secundes and nones) are
carefully layered one upon the other, as the layers of paint by an icon
painter. And even as words fall short with this meditations of sound on resurrection
and salvation, Philippe Grisar philosophic contemplation in the beautifully
bound booklet, are indeed a meaningful supplement.

By Margaretha Coonstra

Translation
Ph. G.

Sinds vorig jaar maak ik af en toe een recensie voor www.klassiekcentraal.be

Ik schrijf mijn recensies zo genuanceerd mogelijk en stoffeer ze vaak met wat achtergrond.
‘Klassieke’ muziek uit de twintigste eeuw en hedendaagse composities zijn vaak vrij onbekend. Vele vrezen voor de ‘wanklanken’ en de kakofonie alsof er vorige eeuw enkel werd geëxperimenteerd met geluid. Dissonanten (wanklanken volgens sommigen) zijn veelal functioneel en ook emotioneel. Net als in het leven geven ze kleur en perspectief.
Melodie, tonen, akkoorden en ritmes werden vrijer (soms strakker) gehanteerd dan pakweg voor het einde van de negentiende eeuw.
Dat is een uitdaging voor de uitvoerders. Soms moet een luisteraar de nieuwe klank-teksturen leren kennen zoals je ook nieuwe smaken kan leren appreciëren.

Hoe dan ook vertrekt een recensie altijd vanuit de unieke ervaring van de schrijver die een -in het beste geval – objectieve beluistering van het concert of cd beoogt.

Soms wordt je van je stoel geblazen door de pracht van een compositie en de treffende uitvoering ervan. Dan wordt een recensie lovend. Dat overkwam me onlangs nog bij de beluistering van de cd van SPECTRA. Een ensemble onder leiding van Filip Rathé dat vooral hedendaagse Belgische composities uitvoert.

Onlangs deelde Klassiek Centraal haar gegeerde Gouden Labels uit (22/6/2014). Spectra kreeg zeer terecht een Gouden Label voor hun cd die werd uitgebracht n.a.v. hun 20 jarig bestaan.

Hieronder vind je een kopij de laatste nieuwsbrief van SPECTRA:

Onze cd ’20 years; for the record’
doet het goed!

Afgelopen zondag (22 juni) ontving SPECTRA een Gouden Label van
Klassiek Centraal, samen met 9 andere laureaten.

> Bekijk hier de volledige lijst

Klassiek Centraal bekroonde ons jubileumalbum, dat we samen met
Klara, De Bijloke, Stad Gent, Provincie Oost-Vlaanderen, de Vlaamse Overheid en
platenlabel Fuga Libera konden realiseren. Eerder al kregen we van Klassiek
Centraal een lovende recensie, waaruit we het onderwerp van deze mail hebben
geplukt.

> Recensie door Philippe Grisar

De cd is nog steeds te bestellen via onze website, maar sinds kort ook bij
Outhere Music online aan te kopen via deze link.

Originele samenwerking tussen muzikanten en een psychoanalyticus:

Goeyvaerts String Trio on Challenge Records

Arvo Pärt’s STABAT MATER & Ivan Moody’s SIMERON

Official release: March 20 2014

Sint Niklaaskerk, Willebroek

Goeyvaerts String Trio: Kristien Roels, Kris Matthynssens and Pieter Stas

Three voices: Zsuzsi Toth, Barnabás Hegyi, Olivier Berten

Liner noters: Philippe Grisar

“Icon, words and music or how a universal language can offer the greatest intimacy”

originele inleiding van de concerten: Philippe Grisar

http://philippegrisar.be/music-matters/index.html

Vandaag zou de grootste Franse antropoloog en filosoof Claude Lévi-Strauss 105 jaar geworden
zijn. Hij werd op 28 november 1908 geboren en overleed, net geen 101 jaar
geworden, op 30 oktober 2009.

Zijn bijdrage aan het moderne denken is van groot belang.
Geïnspireerd door structurele linguistiek (taalwetenschap) van Ferdinand de
Saussure, ontwierp hij de structurele antropologie (de wetenschap die de mens
in al zijn aspecten bestudeerd: cultureel en fysiek of hoe de mens zich in zijn
cultuur tot die cultuur en zijn medemens verhoudt).

Hij werd één van de grote inspirators van het ‘structuralisme’.
Het structuralisme is een theoretisch paradigma
(wetenschappelijk denkkader) dat er van uitgaat dat de elementen van de
menselijke cultuur begrepen dienen te worden vanuit hun relatie met een grotere
omvattende systeem of structuur.

Dit paradigma stelt dat alles wat we doen, denken en voelen,
wordt bepaald door die grotere onderliggende structuur. Dit zorgt er voor dat,
volgens Levi-Strauss de magie niet anders werkt dan de psychotherapie omdat ze
beroep doet op die structuur van de cultuur. En in wezen heeft hij gelijk: soms
lijkt het dat eender wie (een psy, een goeroe, een dokter of een charlatan) ten
minste tijdelijk een therapeutisch effect kan hebben. Maar niet eender wat
werkt voor iedereen. Zo heeft het sjamanisme geen effect als je er niet
(cultureel) in geloofd (en dus geen deel uit maakt van die grotere culturele
structuur).

Het doet denken aan mindfulness.
Dat is een therapeutisch bedoelde meditatietechniek die uit het boeddhisme komt
maar zonder de mystiek en het geloof (en dus op Westerse maat gesneden). Het
werkt… Vooral zolang de groepssessies lopen maar aangezien het geen deel is van
onze culturele structuur, heeft het voor weinig mensen het beoogde lange
termijn effect.

Claude levi-Strauss leefde in Parijs tussen Frakrijks
grootste denkers zoals Satre, de Bauvoir, Camus, Barthes, Foucault, Althusser, Lacan
etc…

Deze grote denker liet ons zeer lezenswaardige werken na.
Zijn boeken “Het trieste der tropen” en “Het wilde denken” zijn meer dan
interessante werken. En één artikel ligt me nauw aan het hart: “L’éfficacité
symbolique” uit 1949. Het is in dit artikel dat hij de parallel trekt tussen de
psychoanalyse en het sjamanisme. Zijn kritiek op de toenmalige psychoanalyse
was zeer terecht en geldt nu nog voor de psychotherapie. De andere grote denker
uit die tijd, Jacques Lacan, maakte van deze kritiek één van zijn uitdagingen. Hij
slaagde erin de psychoanalyse te funderen vanuit zowel de theorie als de
praktijk.

Wat de psychoanalyse zo anders maakt dan de wetenschap, de
magie en bij uitbreiding de psychotherapie is de erkenning van het ‘subject’;
de mens die gegrepen is tussen het zijn, de structuur, en het reële van het lichaam.
Er is geen structuur (Ander) van de structuur (Ander) die het aangevoelde en
werkelijk aanwezige tekort kan repareren… De psychoanalyse beoogt dan niet zozeer het weghalen van het symptoom (wat het wel als effect kan hebben) noch tracht ze de leegte te vullen met een halfslachtige voorgekauwde oplossing. Doorheen het spreken ontdekt het subject a.h.w. zijn of haar unieke structuur en vindt die een eigen oplossing.

Wie meer wil lezen over Lacan’s standpunt t.a.v. Lévi-Strauss kan ik alvast naar (het nog niet in het
Nederlands vertaalde) artikel verwijzen: “ La science et la vérité” van Lacan
(te vinden in de Ecrits, pp. 855-877).

En een mooie weergave van het werk van Lévi-Strauss door
zijn voormalige assistent:

Godelier Maurice, ‘Lévi-Strauss’,
Seuil, Paris, 2013, 592p.

Een korte biografie van Levi-Strauss kan je hier vinden: http://www.ambafrance-nl.org/Claude-Levi-Strauss-100-jaar
of hier: http://vorige.nrc.nl/article2405334.ece

Cultureel woordenboek: http://www.cultureelwoordenboek.nl/index.php?lem=3833

Het artikel “L’efficacité Symbolique” vindt men hier: http://www.persee.fr/web/revues/home/prescript/article/rhr_0035-1423_1949_num_135_1_5632

Even iets voor de muziek!

Hedendaagse klassieke muziek doet velen denken aan kakofonie. Soms is dat ook zo. Maar dikwijls is de eigentijdse muziek heel toegankelijk en zelfs ontroerend schoon.
Alain Craens (°1957) is een Vlaamse componist die in zijn muziek zowel capricieuze deugnieterij kan steken als ontroerende taferelen schrijft die doen denken aan de mijmerende lyriek van Debussy.

Als je eens wil gniffelen bij een stomme film waarvoor de Alain Craens muziek schreef, druk je maar eens op deze link:
http://www.youtube.com/watch?v=Bny3vGOxp_I

Wie wil genieten van de creatie van een gloed nieuw stuk voor een klein orkest kan op 2 november in Sint Niklaas terecht.

VLAAMS SINFONIETTA

2 november 2013, 20u

Crematorium Heimolen

Waasmunstersesteenweg 13,
Sint-Niklaas

Paul Hindemith – Oktet

Alain Craens – Chamber Symphony

Vlaams Sinfonietta

o.l.v. Raf De Keninck

m.m.v. Ann Krijnen, sopraan

Toegang 5 euro

In samenwerking met Warp en SAMWD Sint-Niklaas

“ADHD is een verzonnen ziekte”, beweerde de uitvinder ervan.

In een artikel van Der
Spiegel (02.02.2012) citeert Von
Blech de vader van het ADHD-idee, Leon Eisenberg
(foto). Op zijn 87 jaar gaf hij bezorgd in een interview toe dat nooit had
gedacht dat het zo’n vaart zou lopen met zijn uitvinding. Men legt te veel
nadruk op sterk overschatte genetische invloed terwijl men eerder rekening
dient te houden met de psycho-sociale omgeving van het kind. Reeds in 1968 (toen
in de DSM als: “hyperkinetic reaction of childhood) introduceerde hij voor het
eerst de ‘ziekte’ ADHD die sinds dan een eigen leven is gaan leiden. De idee ‘ziekte’
is steeds blijven hangen met als gevolg dat medicatie tot op heden de meest
populaire vorm van ‘behandeling’ is.

Het was Eisenberg zelf die voor
het eerst medicatie gaf aan moeilijke schoolkinderen als vieruurtje, eerst
dextro-amfetamines (zeg maar speed) en later methylfenidaat (werkzame middel in
Rilatine en Concerta net zoals dextro-amfetamine een opwekkend middel). “En wat
bleek: Het middel veranderde het gedrag; temperamentvolle kinderen werden
volgzaam.”

De rest is geschiedenis.

Philippe Grisar

Hieronder kan u de vertaling
vinden van nog drie paragrafen uit het artikel die Eisenberg zelf aan het woord
laat. Eerst de originele Duitse paragraaf met daaronder mijn vertaling.

Doch ausgerechnet der wissenschaftliche Vater von ADHS hat die
Explosion der Verschreibungen mit wachsendem Entsetzen verfolgt. Leon Eisenberg
übernahm später die Leitung der Psychiatrie am renommierten Massachusetts
General Hospital in Boston und wurde zu einem der bekanntesten Nervenärzte der
Welt. In seinem letzten Interview, sieben Monate vor seinem Tod an
Prostatakrebs im Alter von 87 Jahren, distanzierte er sich von seiner
Jugendsünde.

Doch uitgerekend de
wetenschappelijke vader van ADHD heeft de explosie van de voorschriften [van stimulerende
medicatie zoals o.m. Rilatine en Concerta] met stijgende verbazing gevolgd.
Leon Eisenberg nam later de leiding van de Psychiatrie van het gerenommeerde
Massachusetts General Hospital in Boston op en werd zo één van de bekendste neuropsychiaters
van de wereld. In zijn laatste interview op een leeftijd van 87 jaar, nam hij
afstand van zijn jeugdzonde.

Ein großer, hagerer Mann
mit Brille und Hosenträgern öffnete 2009 die Tür zu seiner Wohnung am Harvard
Square, lud an den Küchentisch und schenkte Kaffee aus. Niemals hätte er
gedacht, erzählte er, dass seine Erfindung einmal derart populär würde.
“ADHS ist ein Paradebeispiel für eine fabrizierte Erkrankung”, sagte
Eisenberg. “Die genetische Veranlagung für ADHS wird vollkommen
überschätzt.”

Een grote pezige man met bril
en bretellen opende in 2009 de deur van zijn woning in Harvard Square, nodigde
uit om aan de keukentafel plaats te nemen en schonk koffie. Nooit had hij gedacht,
vertelde hij, dat zijn uitvinding zo populair zou worden. “ADHD is een
schoolvoorbeeld van een verzonnen ziekte”, zei eisenberg. “De genetische aanleg
voor ADHD is volledig overschat.”

Stattdessen sollten
Kinderpsychiater viel gründlicher die psychosozialen Gründe ermitteln, die zu
Verhaltensauffälligkeiten führen können, sagte Eisenberg. Gibt es Kämpfe mit
den Eltern, leben Mutter und Vater zusammen, gibt es Probleme in der Familie?
Solche Fragen seien wichtig, aber sie nähmen viel Zeit in Anspruch, sagte
Eisenberg und fügte seufzend hinzu: “Eine Pille verschreibt sich dagegen
ganz schnell.”

In plaats daarvan zouden kinderpsychiaters de psychosociale
oorzaken die tot gedragsproblemen kunnen leiden, grondiger moeten opsporen, zei
Eisenberg. Ruziën de ouders, leven moeder en vader samen, zijn er problemen in
de familie? Zulke vragen zijn belangrijk, maar ze vragen veel tijd, zei
Eisenberg en voegde hier zuchtend aan toe: “Een pil voorschrijven is
daarentegen zo snel [gedaan]”.

Von Blech, Jörg, “Schwermut
ohne Scham [Zwaarmoedigheid zonder schaamte]”, uit Der Spiegel, 6 februarie
2012, gedownload van: http://www.spiegel.de/spiegel/print/d-83865282.html,
fragmenten zijn mijn vertaling.

Zie ook: Moritz Nestor, INVENTOR OF ADHD’S DEATHBED CONFESSION: “ADHD IS A FICTITIOUS
DISEASE”, uit World Public Opinion, 27 maart 2013, downloadbaar: http://www.worldpublicunion.org/2013-03-27-NEWS-inventor-of-adhd-says-adhd-is-a-fictitious-disease.html